Bu yazımızda, günümüz endüstrisinde yaygın kullanılan, hidrolik sistemlerden  bahsedeceğiz.

    Hidrolik sistemler endüstride  yüksek kuvvet gerektiren birçok yerde tercih edilir. Öyle ki hidrolik kullanılarak tasarlanan özel sistemler sınırlarının ne kadar geniş olduğunu gözler önüne seriyor. Elektroniğin gelişmesiyle artan sistem kontrol imkanı da hidrolik sistemlerin gelişimini bir hayli hızlandırmıştır.

    Hidrolik sistemler, bir motor ve pompa vasıtasıyla depodan alınan hidrolik sıvıyı hortumlar yardımıyla belirli bir yere götürme ve sıvıların sıkıştırılamama özelliği sayesinde büyük kuvvetlere karşı gelebilmesi mantığıyla çalışır. Depodan alınan sıvı motordan aldığı tahrikle çalışan pompaya (dişli, paletli, pistonlu) gider. Pompa ise sisteme gerekli olan basıncı sağlar. Bu sayede yüksek kuvvet gerektiren işler yapılır.

   Hidroliğin temellerini Arşimet, Pascal, Toriçelli ve Bernoulli  gibi araştırmacılar atmış ve prensiplerinden yararlanarak buralara gelinmesi mümkün olmuştur. Temel esprisi aslında Pascal yasasından da anlaşılabilir. Blaise Pascal der ki “Bir kaptaki sıvının serbest yüzeyine uygulanan basınç, bu sıvı tarafından, sıvının temas ettiği tüm noktalara aynen ve dik olarak iletilir.”

Hidrolik sistemlerin başlıca avantajları şunlardır;

• Yüksek basınçlar elde edilir. *5-700 bar (özel uygulamalar hariç)

• Sistem çalışma sırasında kendi kendini yağlar.

• Kontrol sistemleri gelişmiştir.

• Parça ömürleri uzundur.

Dezavantajları ise;

• Yüksek basınçlı sistemler oldukları için tehlikelidirler.

• Sıcaklığa duyarlı sistemlerdir

• Çalışma hızları düşüktür.

• Akış hattında fazla kıvrım olması verimi düşürür.

• Hidrolik sıvının her zaman temiz olması gerekir.

Hidrolik sistemlerde kullanılan ana elemanlar şunlardır;

Hidrolik sıvı: Hidrolik sistemlerde verimi etkileyen en önemli etmendir. Hidrolik sıvılar sistemde güç aktarımı haricinde birde çalışan parçaların yüzeylerinde sürtünerek aşınmalarını önleyen bir yağ tabakası oluştururlar. Viskoziteleri ve sıcaklık karşısındaki tepkileri önemlidir seçim yapılırken dikkat edilmesi gerekir. Günümüzde kullanılan hidrolik sıvılar genelde sentetik yağlardır ve her türlü kullanıma uygun çeşitli sentetik yağlar bulunmaktadır.

Hidrolik pompa: Hidrolik sıvıya basıncı kazandıran sistemlerdir. Genelde bir motorla bütünleşik olurlar. Dişli, Paletli ve pistonlu olarak sınıflandırılırlar. Hidrolik pompaların bir çok çeşidi bulunmaktadır.

Hidrolik tank: Hidrolik sıvının depolandığı, dinlendirildiği, sıcaklığının değiştirildiği ve filtrelemenin yapıldığı elemandır. sistem verimi açısından hidrolik tankların tasarımı önemli bir etmendir.

Sızdırmazlık elemanları: Hidrolik sistemler yüksek basınçlarda çalışır bu sebeple sistemde oluşabilecek kaçakları en aza indirmek, sistemi temiz tutmak gibi sebeplerden bazı elemanlar kullanılır bunlar; Keçeler, o-ringler ve yataklama elemanlarıdır bu elemanların kendi içlerinde çeşitli amaçlara hizmet etmesi için tasarlanmış modelleri bulunmaktadır. Sistem tasarımında uygun olanlar seçilir ve kullanılır.